Jakiej Rzeczypospolitej bym chciał w wieku XXI? Na pewno takiej, która skutecznie odpowiada na wyzwania i która jest własnością żywych, ale też umarłych i tych, którzy dopiero nadejdą.
(blog-n-roll.pl, 20.06.2016)
Jako, że nie jestem prawnikiem, szczegółowe przepisy opisujące relacje poszczególnych władz Rzeczypospolitej pozostawiam prawnikom, wzdychając tylko nad prostym i czytelnym językiem zastosowanym przez twórców Konstytucji kwietniowej z 1935 roku.
W niniejszym tekściku niedbale nakreśliłem natomiast podstawowe zasady ustrojowe, które powinny obowiązywać w Rzeczypospolitej. Tekst w znacznej mierze oparłem na tejże konstytucji, starając się jednak dopasować ją do ducha czasów, w których żyjemy. Ważniejsze fragmenty pogrubiłem.
Domyślam się, że każdy będzie chciał dorzucić swoje trzy grosze. Miłej lektury!
Jakub Brodacki
RZECZPOSPOLITA
Teza 1
(1) Rzeczpospolita jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli, zarówno żywych, jak i tych, którzy już odeszli i dopiero nadejdą.
(2) Wskrzeszone walką i ofiarą najlepszych swoich synów ma być przekazywane w spadku dziejowym z pokolenia w pokolenie.
(3) Każde pokolenie obowiązane jest wysiłkiem własnym wzmóc siłę i powagę Rzeczypospolitej.
(4) Za spełnienie tego obowiązku odpowiada przed przodkami i przed potomnością swoim honorem i swoim imieniem.
Teza 2
(1) Obywatele winni są Rzeczypospolitej wierność oraz rzetelne spełnianie nakładanych przez nią obowiązków.
(2) Obywatele winni są znać przepisy Konstytucji i są zobowiązani do jej przestrzegania.
(3) Każdy obywatel może się powoływać na przepisy Konstytucji bezpośrednio.
Tu mały komentarz. Zawiłości prawa nie powinny obywateli specjalnie interesować – Konstytucja powinna być ich przewodnikiem, swego rodzaju „kodeksem drogowym”. Każdy powinien mieć prawo dochodzenia swych praw wyłącznie w oparciu o Konstytucję. Przepis ten utrudni zmienianie Konstytucji na zasadzie „szczegóły określa ustawa”.
(4) Zdrada karana jest wyrokiem sądu śmiercią, utratą dobrego imienia i konfiskatą majątku.
Teza 3
(1) Suwerenem Rzeczypospolitej jest ogół obywateli – Naród Polski.
(2) Reprezentacją Narodu i jego władzą ustawodawczą jest Sejm Rzeczypospolitej.
(3) Prezydent Rzeczypospolitej uosabia Jej Majestat i pełni władzę wykonawczą.
(4) Spory między obywatelami rozstrzyga władza sądownicza przez nich ustanowiona.
(5) Władze ustawodawcza, wykonawcza i sądownicza są od siebie niezależne.
(6) Władza wykonawcza i sądownicza podlegają kontroli władzy ustawodawczej w zakresie zgodności ich działań z Konstytucją.
Teza 4
(1) Rzeczpospolita dąży do zespolenia wszystkich obywateli w harmonijnym współdziałaniu na rzecz dobra wspólnego.
(2) Prawa Rzeczypospolitej mają ten cel realizować.
(3) Żadne działanie nie może stanąć w sprzeczności z prawami Rzeczypospolitej.
(4) W razie oporu Rzeczpospolita stosuje środki przymusu.
Teza 5
(1) W ramach Rzeczypospolitej i w oparciu o nią kształtuje się życie Narodu Polskiego.
(2) Rzeczpospolita zapewnia mu swobodny rozwój, a gdy tego wymaga dobro wspólne, nadaje mu kierunek lub normuje jego warunki.
(3) Rzeczpospolita sprawuje kontrolę nad działalnością instytucji finansowych w takim zakresie, by chronić wolność i majątek obywateli.
Teza 6
(1) Rzeczpospolita gwarantuje wolność sumienia, wyznania i zrzeszania się. Granicą tych wolności jest dobro wspólne.
(2) Rzeczpospolita gwarantuje wolność wypowiedzi, zachowując dla siebie prawo do bezpośredniego informowania obywateli o sprawach ważnych dla dobra wspólnego.
(chodzi o telewizję rządową i rządowe massmedia)
(3) Rzeczpospolita gwarantuje prawo do życia od poczęcia do śmierci naturalnej.
(4) Rzeczpospolita gwarantuje nietykalność cielesną. Nikt nie może być aresztowany bez decyzji sądu.
(5) Rzeczpospolita gwarantuje prawo do własności. Pozbawienie prawa własności może się dokonać wyłącznie za zgodą właściciela lub na podstawie decyzji sądu, gdy wymaga tego dobro wspólne.
(6) Rzeczpospolita nie ingeruje w życie prywatne obywateli.
(7) Rzeczpospolita otacza opieką krajobraz wytworzony przez naturę i przeszłe pokolenia, traktując zabytki kultury i przyrody jako szczególną wartość w życiu społecznym i tożsamości Narodu Polskiego.
Teza 7
(1) Rzeczpospolita gwarantuje obywatelom prawo do posiadania broni palnej.
(2) Posiadanie broni przez obywateli jest jedną z istotnych gwarancji Niepodległości Rzeczypospolitej.
(3) Dostęp do broni poszczególnym obywatelom może odebrać sąd.
(4) W przypadku zagrożenia buntem prawo do posiadania broni poszczególnym obywatelom, jak i grupom obywateli może odebrać także Prezydent Rzeczypospolitej, jednak na czas nie dłuższy, niż 3 miesiące w roku kalendarzowym. Termin 3 miesięcy może zostać wydłużony na podstawie uchwały Senatu.
Teza 8
(1) Uprawnienia obywatela do wpływania na sprawy publiczne mierzone są wartością wysiłku i zasług na rzecz dobra wspólnego.
(2) Pochodzenie, wyznanie, płeć, narodowość, przynależność etniczna lub rasowa, życie prywatne nie mogą być powodem ograniczenia tych uprawnień.
(3) Żołnierze w służbie czynnej oraz weterani są przez Rzeczpospolitą otaczani szacunkiem oraz opieką.
Teza 9
(1) Praca jest podstawą rozwoju i potęgi Rzeczypospolitej.
(2) Rzeczpospolita roztacza opiekę nad pracą i sprawuje nadzór nad jej warunkami.